04 Luật, các Nghị quyết được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9

Từ ngày 17/2 đến 19/2, kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thảo luận, xem xét và thông qua 04 Luật, 11 Nghị quyết quan trọng. Trong đó, 04 Luật được thông qua bao gồm:

1. Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025 (Thay thế Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật Tổ chức chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi năm 2019)

Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025 gồm 5 Chương, 32 Điều. Theo đó, về vị trí, chức năng của Chính phủ, Luật quy định: Chính phủ là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền hành pháp, là cơ quan chấp hành của Quốc hội. Chính phủ chịu trách nhiệm trước Quốc hội và báo cáo công tác trước Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước.

Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025 có hiệu lực từ 01/3/2025. Luật Tổ chức Chính phủ số 76/2015/QH13 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 47/2019/QH14 và Luật số 20/2023/QH15 hết hiệu lực kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành.

Về điều khoản chuyển tiếp, trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khác quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ chưa phù hợp với quy định của Luật này thì phải điều chỉnh thống nhất với quy định của Luật này trong thời hạn 02 năm kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành.

2. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội năm 2025

Luật đã quy định rõ phạm vi những nội dung cần được quy định bằng luật, nghị quyết của Quốc hội và quy định có tính nguyên tắc, định hướng về mức độ chi tiết cần được quy định trong luật, làm cơ sở cho việc thực hiện thẩm quyền làm luật và sửa đổi luật của Quốc hội.

Ngoài ra, Luật đã sửa đổi quy định về cơ cấu tổ chức của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội tại Điều 67 theo hướng Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội gồm có Chủ tịch Hội đồng Dân tộc/Chủ nhiệm Ủy ban của Quốc hội, các Phó Chủ tịch/Phó Chủ nhiệm, các Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội. Đồng thời, tiếp thu, chỉnh lý quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội tại Điều 68a. 

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội năm 2025 có hiệu lực thi hành từ ngày 17/02/2025. Các Ủy ban của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban thường vụ Quốc hội được tổ chức theo Luật Tổ chức Quốc hội số 57/2014/QH13 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 65/2020/QH14 tiếp tục hoạt động cho đến khi Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội có quyết định về việc kết thúc hoạt động.

3. Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi năm 2025

Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) gồm 7 chương, 50 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/3/2025. Theo đó, Luật quy định tổ chức chính quyền địa phương ở các đơn vị hành chính, phân loại đơn vị hành chính, quy định nguyên tắc tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương cũng như quan hệ công tác giữa chính quyền địa phương với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội ở địa phương.

Luật cũng quy định nguyên tắc tổ chức đơn vị hành chính và điều kiện thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính; Thẩm quyền quyết định thành lập, trình tự, thủ tục thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính.

4. Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật sửa đổi năm 2025

Luật được thông qua có bố cục gồm 9 chương với 72 điều quy định về xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; nội dung cơ bản về tổ chức thi hành văn bản quy phạm pháp luật. Luật này không quy định về làm Hiến pháp, sửa đổi Hiến pháp. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01/4/2025.

Luật đã được chỉnh lý theo hướng đối với dự án không thuộc trường hợp phải thực hiện quy trình xây dựng chính sách thì cơ quan trình vẫn phải đánh giá và nêu rõ tác động của chính sách trong bản thuyết minh dự kiến quy phạm hóa chính sách (khoản 2 Điều 27) và đây là tài liệu bắt buộc phải có trong hồ sơ dự án gửi phản biện xã hội, lấy ý kiến, thẩm định, thẩm tra, trình UBTVQH, Quốc hội (các điều 33, 34, 37, 39); đồng thời, bổ sung quy định trước khi biểu quyết thông qua, nếu bổ sung chính sách mới thì cơ quan trình có trách nhiệm đánh giá tác động của chính sách đó (khoản 3 Điều 29).

Tại Kỳ họp này, Quốc hội cũng đã xem xét, thông qua các Nghị quyết gồm:

1. Nghị quyết số 190/2025/QH15 của Quốc hội: Quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước
2. Nghị quyết số 178/2025/QH15 về tổ chức các cơ quan của Quốc hội
3. Nghị quyết số 177/2025/QH15 về cơ cấu số lượng thành viên Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV
4. Nghị quyết số 176/2025/QH15 về cơ cấu tổ chức của Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV
5. Nghị quyết số 186/2025/QH15 của Quốc hội Bầu Chủ nhiệm các Ủy ban của Quốc hội khóa XV
6. Nghị quyết số 185/2025/QH15 của Quốc hội phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm Phó Thủ tướng Chính phủ nhiệm kỳ 2021 – 2026
7. Nghị quyết số 184/2025/QH15 của Quốc hội phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm Bộ trưởng nhiệm kỳ 2021 – 2026.
8. Nghị quyết số 183/2025/QH15 của Quốc hội Bầu Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV
9. Nghị quyết số 182/2025/QH15 của Quốc hội Bầu Phó Chủ tịch Quốc hội khóa XV
10. Nghị quyết số 181/2025/QH15 của Quốc hội phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc miễn nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ Xây dựng và Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nhiệm kỳ 2021 – 2026
11. Nghị quyết số 180/2025/QH15 của Quốc hội về miễn nhiệm chức vụ Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV

File đính kèm:

Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi năm 2025.pdf